Toàn văn bài phát biểu của Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh tại kỳ họp thứ 20, HĐND tỉnh khóa XIII

Công tác quản lý, điều hành tài chính - ngân sách năm 2023 (cũng như cả giai đoạn 2021- 2023) được UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh tổ chức thực hiện chặt chẽ, bài bản, minh bạch, linh hoạt và đúng quy định của pháp luật hiện hành, đảm bảo tài chính- ngân sách của Tỉnh trong những năm vừa qua luôn an toàn, vững, mạnh. Theo dự báo của Bộ Tài chính thì năm 2023 có hơn 40 tỉnh, thành phố hụt thu ngân sách, nhưng Quảng Ngãi là một trong những tỉnh tăng thu ngân sách rất cao. Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh năm 2023 ước đạt 29.200 tỷ đồng, tăng 24,7% dự toán Trung ương giao và tăng 21,8% dự toán HĐND tỉnh giao; trong đó, thu nội địa ước đạt 20.600 tỷ đồng, tăng 36,5% dự toán Trung ương giao và tăng 31,7% dự toán HĐND tỉnh giao; thu hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 8.600 tỷ đồng, tăng 6,17% dự toán Trung ương và HĐND tỉnh giao.

Với dự kiến số thu nội địa nêu trên, nếu loại trừ thu tiền sử dụng đất, thu từ sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước, thu xổ số kiến thiết và ghi thu tiền thuê đất thì thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp tăng gần 6.000 tỷ đồng so với dự toán HĐND tỉnh giao; đây là năm thứ 3 liên tiếp Tỉnh vượt thu ngân sách rất cao. Khi bước vào nhiệm kỳ 2020-2025, Tỉnh không còn nguồn lực để thực hiện quỹ cải cách tiền lương theo quy định nhưng đến cuối năm 2023, Tỉnh ta đã tạo nguồn cải cách tiền lương ngân sách tỉnh khoảng 13.800 tỷ đồng.

Tổng vốn đầu tư toàn xã hội ước đạt 38.180 tỷ đồng, tăng 14,7% so với năm 2022 và vượt kế hoạch năm. Lũy kế đến cuối năm 2023, tổng vốn đầu tư toàn xã hội ước khoảng 97.000/150.000 tỷ đồng, đạt 65% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XX; dự kiến lũy kế đến hết năm 2025 là hơn 170.000/150.000 tỷ đồng, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XX.

Về thu hút đầu tư, trong năm 2023, đầu tư nước ngoài (FDI): Có 04 dự án đầu tư nước ngoài được cấp giấy chứng nhận đầu tư với số vốn đăng ký 172,3 triệu USD; lũy kế có 49/68 dự án đã đi vào hoạt động, 16 dự án đang triển khai, 03 dự án đang tạm dừng.

Đầu tư trong nước: Đã cấp Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư/Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 08 dự án, với tổng vốn đăng ký 3.409 tỷ đồng; vốn thực hiện ước đạt 25.000 tỷ đồng. Lũy kế, có 418/627 dự án đi vào hoạt động, 194 dự án đang triển khai, 15 dự án đang tạm dừng. Bên cạnh đó, tỉnh đã Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư cho 09 dự án đầu tư bất động sản để thực hiện đấu thầu, đấu giá theo quy định, tổng vốn đầu tư 8.580 tỷ đồng; đồng thời chấp thuận nhà đầu tư cho 08 dự án với tổng vốn đầu tư 6.750 tỷ đồng.

Trong thời gian qua, Tỉnh đã dành rất nhiều thời gian, công sức, trí tuệ để thực hiện công tác lập quy hoạch, nhất là các quy hoạch lớn, quan trọng; do đó, các quy hoạch được tổ chức thực hiện rất bài bản, khoa học, chất lượng và năm 2023 chính là năm Tỉnh ta đã “gặt hái” được những thành quả mà Tỉnh đã dày công thực hiện trong những năm qua, cụ thể: Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng KKT Dung Quất đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (tại Quyết định số 168/QĐ-TTg ngày 28/02/2023), trên cơ sở đó, Tỉnh đã hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt 5 quy hoạch phân khu 1/2000 trong Khu kinh tế Dung Quất; Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (tại Quyết định số 1456/QĐ-TTg ngày 22/11/2023). Đây là những công cụ cực kỳ quan trọng để Tỉnh tổ chức quản lý, kiểm soát các hoạt động đầu tư, làm cơ sở thu hút các nguồn lực đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian đến.

Công tác bồi thường, GPMB đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn qua địa bàn tỉnh, với khối lượng công việc cực lớn, rất phức tạp nhưng trong một khoảng thời gian ngắn các địa phương trong vùng dự án và các sở ngành đã có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ nên đến thời điểm này đã thực hiện tốt công tác bàn giao mặt bằng cho dự án; đối với phần khối lượng mặt bằng còn lại (khoảng 5%), Tỉnh sẽ tập trung quyết liệt để đảm bảo bàn giao 100% mặt bằng trước ngày 31/12/2023 theo đúng yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Nhân kỳ họp này, thay mặt UBND tỉnh, tôi xin trân trọng cảm ơn và đánh giá cao sự ủng hộ, đồng thuận của Nhân dân trong vùng dự án đối với việc bàn giao mặt bằng để tổ chức thi công dự án trong thời gian qua.

Đặc biệt, trong năm qua, đã chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả 03 Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh; kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Công tác quản lý đầu tư xây dựng và giải ngân vốn đầu tư công được UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện quyết liệt ngay từ đầu năm. Định kỳ hàng tháng, hàng quý, Chủ tịch UBND tỉnh tổ chức họp đôn đốc tiến độ giải ngân theo kế hoạch đề ra; đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh đã thường xuyên kiểm tra hiện trường, họp giao ban và chỉ đạo quyết liệt việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh, nhất là các dự án trọng điểm, có tính chất lan tỏa, góp phần hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, mở rộng và định hình không gian phát triển của Tỉnh trong thời gian đến, như: Đường Hoàng Sa - Dốc Sỏi; Đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh, giai đoạn II; đường dẫn và cầu Trà Khúc 3 nối từ huyện Tư Nghĩa đến Trung tâm huyện lỵ Sơn Tịnh mới; đường nối từ Thạch Bích đi Tịnh Phong; Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh, các dự án thuộc lĩnh vực y tế...

Tổ công tác đặc biệt của UBND tỉnh để tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp, nhà đầu tư, dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh do Chủ tịch UBND tỉnh làm Tổ trưởng đã kịp thời giải quyết các kiến nghị, khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, đặc biệt là tháo gỡ các tồn tại kéo dài nhiều năm; tổ chức làm việc để nghe và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư hoạt động trong lĩnh vực dăm gỗ, thủy điện, các dự án đầu tư ngoài ngân sách và đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp đối với cách thức giải quyết của Tỉnh.

Các tồn tại, sai sót ở giai đoạn trước theo các kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Thanh tra Chính phủ và Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra, đến nay, về cơ bản UBND tỉnh đã giải quyết những nội dung thuộc thẩm quyền và đang kiến nghị Trung ương cho ý kiến để làm cơ sở giải quyết đối với một số nội dung còn lại.

Về lĩnh vực văn hóa - xã hội

Đã ưu tiên nguồn lực (bao gồm chi đầu tư và chi thường xuyên) để đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị ngành y tế (tổng kế hoạch vốn bố trí cho lĩnh vực y tế từ năm 2021-2023 là 1.962 tỷ đồng; trong đó, chi đầu tư là 903 tỷ đồng và chi thường xuyên là 1.059 tỷ đồng; riêng trong năm 2023 là 978 tỷ đồng, gồm: Chi đầu tư 590 tỷ đồng và chi thường xuyên 388 tỷ đồng); đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh đã trực tiếp làm việc với ngành y tế để quán triệt, chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ, cũng như tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện của ngành y tế, đội ngũ y, bác  sỹ, nhằm tạo sự chuyển biến tích cực, thay đổi cách nhìn nhận của người dân đối với ngành y tế tỉnh nhà. Chính vì vậy, trong năm 2023, ngành y tế đã có nhiều chuyển biến tích cực, về cơ bản đáp ứng được nhu cầu khám, chữa bệnh tại các tuyến; chất lượng khám chữa bệnh cho Nhân dân được nâng cao, đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế và đã từng bước tạo được sự hài lòng của người dân.

Lĩnh vực lao động, người có công và xã hội được UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo sâu sát và toàn diện trên tất cả các mặt, nhất là đối với công tác đền ơn đáp nghĩa, an sinh, phúc lợi xã hội, giảm nghèo, lao động, việc làm,... Đã tập trung chỉ đạo thực hiện tốt việc chăm lo Tết và các chế độ trợ cấp khác cho đối tượng người có công cách mạng, người nghèo và bảo trợ xã hội; đặc biệt, luôn quan tâm, chăm lo đời sống xã hội cho các đối tượng người có công thuộc hộ nghèo.

Dù nguồn lực về tài chính của Tỉnh còn nhiều khó khăn, có rất nhiều nhiệm vụ chi nhưng Tỉnh đã ưu tiên nguồn lực để thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh theo quy định; tổng kinh phí chi cho các chế độ chính sách năm 2023 là khoảng 1.735 tỷ đồng, tính cho 3 năm 2021-2023 là hơn 5.300 tỷ đồng.

UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt trong việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và công tác kiểm tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023 trên địa bàn tỉnh. Năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm 1,67%; trong đó, miền núi giảm 6,01%; đồng bằng giảm 0,73%, vượt kế hoạch năm.

Đã triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh ở các cấp học; đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học; triển khai và thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học. Tổ chức tốt các kỳ thi tuyển vào lớp 10, tốt nghiệp trung học phổ thông, kỳ thi học sinh giỏi và giáo viên dạy giỏi các cấp và được Bộ Giáo dục và Đào tạo đánh giá cao; đã nâng cao nhận thức, kỹ năng về chuyển đổi số trong quản lý, giảng dạy, học tập.

Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, hoạt động thể dục, thể thao quần chúng diễn ra sôi nổi, có nhiều điểm mới cả về quy mô, hình thức, chất lượng. Đến cuối năm 2023, thu hút khách du lịch đến tỉnh đạt 1.000.000 lượt khách, tăng 53,8% so với năm 2022, trong đó khách quốc tế đạt 14.000 lượt khách, tăng 27,3%; doanh thu du lịch đạt 885 tỷ đồng, tăng 26,4%.

Về tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Công tác bổ nhiệm, điều động cán bộ được thực hiện theo quy định; thuyên chuyển đối với công chức, viên chức được thực hiện kịp thời, đáp ứng yêu cầu công việc của các đơn vị. Đẩy mạnh thực hiện kỷ luật kỷ cương hành chính và thực thi công vụ.

Cải cách hành chính, rà soát, đơn giản hoá thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh được thực hiện mạnh mẽ; công tác chuyển đổi số được chú trọng thực hiện trong tất cả các lĩnh vực. Chính vì vậy, tất cả chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh của tỉnh ta đều tăng bậc so với cả nước và có những bước nhảy vọt rất ấn tượng. Theo đó, năm 2022: xếp hạng PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh) đứng thứ 33/63 tỉnh, thành (tăng 12 bậc so với năm 2021); PAPI (Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công) đứng thứ 23/63 tỉnh, thành (tăng 20 bậc so với năm 2021); PAR INDEX (Chỉ số cải cách hành chính) đứng thứ 27/63 tỉnh, thành (tăng 12 bậc so với năm 2021); DTI (chuyển đổi số cấp tỉnh) đứng thứ 26/63 tỉnh, thành phố trong cả nước (tăng 34 bậc so với năm 2021, là tỉnh tăng bậc cao nhất cả nước).

Ngày 25/10 vừa qua, Tỉnh đã phối hợp với Bộ Ngoại giao tổ chức rất thành công Hội nghị “Giới thiệu Quảng Ngãi” tại Hà Nội. Và tôi hy vọng rằng, trong thời gian đến, chúng ta sẽ đón nhận rất nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư, doanh nghiệp lớn đến với Tỉnh để tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư trên các lĩnh vực.

Về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo theo quy định; xử lý việc trùng lặp, chồng chéo trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, nhất là thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp, góp phần làm minh bạch, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và khởi nghiệp của tỉnh.

Việc xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo đảm bảo đúng theo quy định, ngày càng đi vào nền nếp; chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo đảm bảo đúng quy định của pháp luật, có tính khả thi và kết thúc vụ việc trên thực tế. Năm 2023, kết quả giải quyết các vụ khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh thuộc thẩm quyền của các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh đạt tỷ lệ 86,2%.

Đã chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường trách nhiệm trong việc tiếp công dân, gặp gỡ và lắng nghe Nhân dân; đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh đã trực tiếp kiểm tra thực tế, gặp gỡ người dân để kịp thời chỉ đạo giải quyết những nội dung khiếu nại, kiến nghị của công dân, trong đó điển hình là việc giải quyết kiến nghị của người dân Tổ 6, Phường Lê Hồng Phong, thành phố Quảng Ngãi (các hộ dân trong vùng quy hoạch dự án Khu công viên cây xanh Thạch Bích).

Trong giai đoạn 2021-2023, lĩnh vực quốc phòng, an ninh đã được lãnh đạo tỉnh quan tâm, ưu tiên bố trí nguồn lực cả chi thường xuyên và chi đầu tư để các lực lượng vũ trang của tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Chính vì vậy, công tác quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh được giữ vững, tạo môi trường an toàn, thuận lợi để phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Công tác tuyển quân đạt 100% chỉ tiêu; hoàn thành nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ và phòng thủ dân sự tỉnh của năm 2023 và cả nhiệm kỳ (2020-2025).

Đánh giá kết quả thực hiện các chỉ tiêu Nghị quyết số 49/NQ-HĐND ngày 11/12/2020 của HĐND tỉnh về kế hoạch phát triển KTXH 5 năm giai đoạn 2021-2025, tính đến hết năm 2023 (2021-2023), so với 24 chỉ tiêu chủ yếu theo Nghị quyết thì có 10 chỉ tiêu đạt và vượt, 01 chỉ tiêu đạt một phần, 10 chỉ tiêu còn lại tiếp tục phấn đấu đạt kế hoạch đề ra và 03 chỉ tiêu dự kiến có khả năng không đạt là: Tốc độ tăng trưởng GRDP; năng suất lao động xã hội và số huyện và xã đạt chuẩn quốc gia về nông thôn mới.

Như vậy, đến năm thứ 3 của nhiệm kỳ, Tỉnh ta đã đạt và vượt gần một nửa các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XX và Nghị quyết số 49/NQ-HĐND ngày 11/12/2020 của HĐND tỉnh về kế hoạch phát triển KTXH 5 năm giai đoạn 2021-2025 và đang tiếp tục phấn đấu thực hiện hoàn thành đối với các chỉ tiêu còn lại. Những thành công đó đã làm thay đổi rất nhiều diện mạo của Tỉnh và được Trung ương đánh giá là một trong những điểm sáng về phát triển kinh tế- xã hội của cả nước; Tỉnh đã từng bước cân bằng giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, xã hội; chất lượng đời sống của Nhân dân ngày càng nâng cao, qua đó niềm tin của Nhân dân tỉnh nhà đối với sự lãnh đạo, điều hành của cấp ủy và chính quyền ngày càng được củng cố và tăng lên. Đây là thành tựu rất đáng trân trọng và tự hào. Để có được những thành công nêu trên là kết quả của cả một quá trình nỗ lực, cố gắng, chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân Tỉnh nhà, trong đó có sự đóng góp rất quan trọng trong chỉ đạo, điều hành phát triển KTXH, đảm bảo quốc phòng - an ninh của cơ quan hành chính nhà nước các cấp từ tỉnh đến cơ sở. Tôi mong muốn rằng những thành tích đã đạt được sẽ tiếp tục được phát huy hơn nữa, nhân rộng hơn nữa để chúng ta phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu đã đặt ra của cả nhiệm kỳ.

Chủ tọa kỳ họp

Kính thưa các vị đại biểu HĐND tỉnh, đại biểu dự họp và cử tri tỉnh Quảng Ngãi

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện nhiệm vụ phát triển KTXH năm 2023 vẫn còn những tồn tại, hạn chế nhất định và đã được UBND tỉnh nêu ra cụ thể tại Báo cáo số 248/BC-UBND ngày 21/11/2023. Tôi chỉ xin nêu một số tồn tại, hạn chế chính, đó là:

Giá trị sản xuất công nghiệp tuy có tăng trưởng nhưng còn ở mức thấp, chưa đạt như kỳ vọng; công nghiệp có hàm lượng khoa học công nghệ cao còn thấp. Giá trị gia tăng của ngành nông nghiệp chưa cao vì phần lớn nông sản bán ra trên thị trường chủ yếu ở dạng thô, chưa qua chế biến. Lĩnh vực dịch vụ chậm phát triển, chất lượng dịch vụ còn thấp, nhất là đối với các dịch vụ y tế, giáo dục đào tạo, du lịch, lưu trú và ăn uống…

Thu tiền sử dụng đất còn quá thấp so với các tỉnh, thành trong khu vực và so với chỉ tiêu kế hoạch giao. Đây là năm thứ 3 liên tiếp việc thu tiền sử dụng đất không đạt so với kế hoạch đề ra. Nguyên nhân chính là do các dự án thu tiền sử dụng đất đa phần là các dự án đầu tư giai đoạn trước, còn vướng mắc về thủ tục pháp lý nên phải tập trung giải quyết, hoàn thiện các thủ tục liên quan để đảm bảo điều kiện đấu thầu, đấu giá theo quy định; vì vậy phải mất nhiều thời gian để tháo gỡ. Đến khi đã tháo gỡ xong, đảm bảo thủ tục pháp lý thì trị trường bất động sản bị đóng băng, các doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính; bên cạnh đó, công tác xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định hiện hành còn nhiều bất cập, vướng mắc; việc xác định giá đất thương mại - dịch vụ bằng 60% giá đất ở tại khu vực bán đấu giá là quá cao so với mặt bằng chung của các tỉnh lân cận. Những yếu tố này dẫn đến việc tổ chức đấu giá, đấu thầu trong thời gian qua thường không thành công và kéo dài.

Những sai phạm qua thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, nhất là đối với các dự án đầu tư ngoài ngân sách chưa được khắc phục triệt để nên đã làm ảnh hưởng đến thu hút đầu tư và huy động các nguồn lực ngoài ngân sách để phát triển kinh tế - xã hội.

Số xã đạt chuẩn Quốc gia về nông thôn mới chưa đạt theo kế hoạch đề ra và dự kiến sẽ không đạt cho cả nhiệm kỳ. Đối với nội dung này, trong thời gian đến, UBND tỉnh sẽ tổ chức họp chuyên đề để phân tích, đưa ra những giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhưng phải phù hợp với thực tiễn địa phương, tránh tình trạng chạy theo thành tích.

Công tác phối hợp giữa các sở, ban ngành với địa phương và giữa địa phương với các sở, ban ngành vẫn là khâu yếu, đã được nhận diện và nêu ra trong nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa khắc phục triệt để, vẫn còn tình trạng né tránh trách nhiệm, giữ an toàn, đẩy trách nhiệm lên cấp trên; chất lượng tham mưu, đề xuất của một số sở, ngành, đơn vị chưa đảm bảo chất lượng đề ra. Chính vì vậy dẫn đến tình trạng chậm trễ trong quá trình thực hiện một số nhiệm vụ được giao, nhất là đối với việc giải quyết các vướng mắc trong công tác bồi thường, GPMB và tái định cư các dự án.

Kính thưa các vị đại biểu HĐND tỉnh, đại biểu dự họp và cử tri tỉnh Quảng Ngãi

Năm 2024 là năm tăng tốc, có ý nghĩa rất quan trọng, quyết định đến việc thực hiện hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch 5 năm 2021-2025 đã đề ra; việc triển khai thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH năm 2024 được dự báo sẽ diễn ra trong bối cảnh có những thời cơ, thách thức đan xen.

Về thời cơ, thuận lợi

Chúng ta kế thừa những thành công của kết quả phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn 2021-2023; đây là nền tảng rất quan trọng để tiếp tục đà phát triển trong năm 2024.

Sự quyết tâm, nỗ lực, tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị; niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp và người dân với chính quyền ngày càng được củng cố sẽ tiếp tục tạo được sự đồng thuận trong xã hội, tạo nên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân. Đây là động lực và cũng là lợi thế để Tỉnh ta đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội với mục tiêu xây dựng Tỉnh Quảng Ngãi ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Các quy hoạch nền tảng, quan trọng của Tỉnh đã được phê duyệt (Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Dung Quất đến năm 2045; các quy hoạch phân khu 1/2000 trong KKT Dung Quất; Quy hoạch chung xây dựng khu vực dọc tuyến đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh; các quy hoạch đô thị…); như vậy, chúng ta đã cơ bản tháo gỡ rào cản pháp lý “chưa có quy hoạch” đã vướng mắc trong những năm qua. Các quy hoạch này sẽ là cơ sở, là công cụ quan trọng để định hướng, tạo hành lang cho quá trình thu hút đầu tư phát triển trong thời gian đến.

Dư địa trong phát triển của tỉnh Quảng Ngãi còn rất lớn, nhất là trong các lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch, đô thị, khai thác hạ tầng khu công nghiệp; đây sẽ là động lực tăng trưởng cho nhiều ngành kinh tế và là điều kiện thuận lợi để Nhân dân và doanh nghiệp đầu tư, mở rộng sản xuất, kinh doanh.

Về khó khăn, thách thức

Tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, xung đột quân sự Nga - Ucraina còn kéo dài, trong khi đó lại tiếp tục nổ ra xung đột vũ trang giữa Israel và Hamas, dẫn đến giá xăng dầu và nguyên, nhiên vật liệu biến động rất khó lường; những tác động bất lợi từ hệ quả của thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản còn kéo dài, doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng kéo dài của đại dịch Covid-19;… điều này sẽ tác động tiêu cực đến các hoạt động kinh tế, sản xuất kinh doanh trong thời gian đến.

Năm 2024, nguồn thu phát sinh mới không đáng kể, trong khi một số khoản thu lớn bị giảm rất nhiều, cụ thể: Nhà máy lọc dầu Dung Quất sẽ dừng hoạt động trong thời gian khoảng 2 tháng để thực hiện dự án bảo dưỡng tổng thể nhà máy lần thứ 5 (thời gian dự kiến thực hiện từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2024), do đó số thuế phát sinh nộp ngân sách trong năm 2024 sẽ giảm mạnh so với năm 2023.

Sản lượng bia của Công ty CP Bia Sài Gòn - Quảng Ngãi và Nhà máy bia Dung Quất có xu hướng giảm (kế hoạch năm 2023 là 250 triệu lít nhưng ước đạt khoảng 220 triệu lít và kế hoạch năm 2024 là 220 triệu lít) sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách của tỉnh.

Năm 2024, sẽ không còn phát sinh một số khoản thu đột biến trong năm 2023 như: Thu tiền sử dụng khu vực biển 27,5 tỷ đồng; đấu giá tiền cấp quyền trả tiền một lần sẽ không phát sinh nhiều như năm 2023. Ngoài ra, Chính phủ tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế VAT đầu ra từ 10% xuống 8%, tiếp tục giảm Thuế bảo vệ môi trường 50% và một số lệ phí, phí; đồng thời, nhiều dự án đầu tư vào Khu kinh tế Dung Quất, Khu Công nghiệp- Đô thị- Dịch vụ VSIP đang được hưởng ưu đãi về thuế, nên chưa có phát sinh số nộp ngân sách nhà nước.

Năm 2024, Trung ương giao dự toán thu tiền sử dụng đất cho Tỉnh là 2.600 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay thị trường bất động sản trên địa bàn tỉnh vẫn còn trầm lắng, các doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính nên trong năm 2024 khả năng thu tiền sử dụng đất theo dự toán giao sẽ gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, thiên tai, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi, biến đổi khí hậu dự báo sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường; đây cũng là những nguy cơ luôn tiềm ẩn ảnh hưởng lớn đến các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh ta trong thời gian đến.

Đại biểu tham dự kỳ họp

Kính thưa các vị đại biểu HĐND tỉnh, đại biểu dự họp và cử tri tỉnh Quảng Ngãi

Với những thách thức lớn nêu trên thì việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 của Tỉnh ta dự lường sẽ cực kỳ khó khăn. Dựa trên kết quả về tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh năm 2023; căn cứ, dự báo thời cơ và thuận lợi, hạn chế và thách thức; Tỉnh đã xây dựng 03 Phương án tăng trưởng kinh tế trong năm 2024 và căn cứ tình hình thực tiễn của Tỉnh, dự báo, nhận định của các cấp, các ngành, Tỉnh chọn Phương án tăng trưởng 2,5 đến 3%. Theo đó, Kế hoạch phát triển KTXH năm 2024 của tỉnh với một số chỉ tiêu chủ yếu sau:

GRDP bình quân đầu người khoảng 4.460 USD;

Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ trong GRDP chiếm khoảng 70-71%; trong đó, công nghiệp - xây dựng chiếm khoảng 43-44%;

Năng suất lao động xã hội tăng 2,0 - 3,0%;

Vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn đạt khoảng 38.000-39.000 tỷ đồng.

Tỷ lệ đô thị hóa đạt 38,5%;

Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm 1,58-1,6%; trong đó, miền núi giảm từ 6-7%, đồng bằng giảm 0,4-0,6%.

Nhiệm vụ đặt ra trong năm 2024 và thời gian còn lại của nhiệm kỳ là hết sức nặng nề với nhiều khó khăn, thách thức đang chờ ở phía trước. Chính vì vậy, không tự mãn với những kết quả đã đạt được, UBND tỉnh sẽ tiếp tục nỗ lực, đặt quyết tâm cao nhất, quyết liệt trong hành động; phát huy cao độ tinh thần tự lực, tự cường; đổi mới mạnh mẽ tư duy có tính chiến lược, tầm nhìn đột phá trên cơ sở các quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; thực hiện nghiêm túc kỷ luật, kỷ cương hành chính; kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế để phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và Kế hoạch 5 năm 2021-2025 đã đặt ra; với mục tiêu là năm sau phải tốt hơn, tiến bộ hơn năm trước.

Về nhiệm vụ, giải pháp cụ thể trong thời gian đến đã được UBND tỉnh báo cáo HĐND tỉnh đầy đủ tại Báo cáo số 248/BC-UBND ngày 21/11/2023; vì vậy, tôi xin nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

1. Tiếp tục giữ vững sự đoàn kết, thống nhất cao trong chỉ đạo, điều hành, phát huy sức mạnh tập thể, đề cao vai trò, trách nhiệm của từng thành viên UBND tỉnh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển KTXH, bảo đảm quốc phòng, an ninh; tranh thủ tối đa thời cơ, thuận lợi để phát huy kết quả đã đạt được cũng như khắc phục các tồn tại, hạn chế trong thời gian qua.

2. Tập trung triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả các Nghị quyết của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Kết luận của Tỉnh ủy, Nghị quyết của HĐND tỉnh; trong đó tập trung thực hiện những vấn đề mấu chốt có tính chiến lược cho sự phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Trước mắt, sau kỳ họp này tôi yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng dự thảo Chương trình công tác trọng tâm của UBND tỉnh và các nội dung để tổ chức phiên họp của UBND tỉnh triển khai nhiệm vụ phát triển KTXH năm 2024 ngay ngày đầu năm sau phiên họp của Chính phủ với chính quyền địa phương.

3. Xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể để tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quy hoạch được cấp thẩm quyền phê duyệt, nhất là: Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Dung Quất đến năm 2045; Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư đầu tư vào tỉnh trong thời gian đến.

4. Tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 168/NQ-CP ngày 29/12/2022 của Chính phủ về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó, tập trung phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương xây dựng Đề án Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng Quốc gia tại Khu kinh tế Dung Quất và xây dựng, tổ chức triển khai thực hiện Đề án phát triển huyện đảo Lý Sơn thành trung tâm du lịch biển - đảo.

5. Thực hiện quyết liệt, hiệu quả các giải pháp thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, nhất là thu tiền sử dụng đất; đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, đảm bảo giải ngân ở mức cao nhất kế hoạch vốn giao hàng năm. Tập trung thực hiện quyết liệt, có hiệu quả đối với 03 Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh; hoàn thành các dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2024.

6. Tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn để hoàn thiện cơ sở hạ tầng của tỉnh, nhất là các dự án lớn, trọng điểm, có tác động lan tỏa, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, như: Đường Hoàng Sa - Dốc Sỏi; Đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh, giai đoạn II; Đường nối từ cầu Thạch Bích đến Tịnh Phong; Cầu và đường nối từ trung tâm huyện lỵ Sơn Tịnh đến huyện Tư Nghĩa (Cầu Trà Khúc 3); chuẩn bị đầu tư Cầu Trà Khúc 1... tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai thực hiện hoàn thành Đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông (CT.01) đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn trong năm 2025 và đưa vào khai thác, vận hành từ năm 2026.

Bên cạnh đó, tăng cường hỗ trợ, đẩy nhanh tiến độ triển khai và thực hiện các dự án đầu tư ngoài ngân sách như: Nâng cấp mở rộng Nhà máy lọc dầu Dung Quất; Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2; các dự án nhà máy điện Tua bin khí hỗn hợp Dung Quất I, II và III; Khu Công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ VSIP 2…

7. Tiếp tục giải quyết, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc đối với các dự án ngoài ngân sách nhằm thu hút đầu tư, tranh thủ tối đa các nguồn lực ngoài ngân sách để cùng với nguồn lực của Nhà nước sớm hoàn thành nhiệm vụ đột phá về đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, tạo động lực cho phát triển theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XX đã đề ra.

8. Thực hiện các giải pháp để đổi mới và thúc đẩy phát triển lĩnh vực dịch vụ, nhất là đối với lĩnh vực y tế, giáo dục, du lịch, lưu trú và ăn uống. Chú trọng phát triển toàn diện và đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, bảo đảm gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hóa, xã hội. Đẩy mạnh giải quyết việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp, giảm nghèo bền vững, thực hiện tốt các chính sách xã hội và an sinh xã hội, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.

9. Thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số nhằm tiếp tục nâng cao thứ hạng các chỉ số cải cách hành chính, hiệu quả quản trị và hành chính công, năng lực cạnh tranh, chuyển đổi số cấp tỉnh giai đoạn 2024 - 2025.

Kính thưa các vị đại biểu HĐND tỉnh, các đại biểu dự họp và cử tri tỉnh Quảng Ngãi!

Để hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu đã được đặt ra, thay mặt UBND tỉnh, Tôi kêu gọi cử tri và Nhân dân trong tỉnh, cộng đồng doanh nghiệp cùng chung sức, đồng lòng, quyết tâm và nỗ lực thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, giải pháp về phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2024; đồng thời, với tinh thần cầu thị, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh mong muốn tiếp tục nhận được nhiều ý kiến đóng góp tâm huyết của các tầng lớp Nhân dân cho sự nghiệp xây dựng và phát triển tỉnh nhà; bên cạnh đó, rất mong nhận được sự phối hợp, hỗ trợ của HĐND tỉnh, đại biểu HĐND tỉnh, UBMTTQ Việt Nam tỉnh. Tôi tin tưởng rằng, với sự quyết tâm cao, nỗ lực lớn, cùng với sự chung sức, đồng lòng, chắc chắn chúng ta sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ của năm 2024.

Thay mặt UBND tỉnh, tôi xin chúc các vị đại biểu HĐND tỉnh, các đại biểu tham dự và cử tri tỉnh Quảng Ngãi mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công. Xin trân trọng cảm ơn./.

Nguồn: Quangngai.gov.vn